Het huwelijksvermogensrecht primeert op het erfrecht.  Dit betekent dat eerst het huwelijksstelsel moet bekeken worden alvorens we weten wie wat erft.  Het huwelijkscontract kan er immers voor zorgen dat bv. de kinderen in het ganse plaatje (nog) niet voorkomen.

Hiermee bedoelen we dat het opnemen van huwelijksvoordelen ervoor zorgen dat de langslevende huwelijkspartner een merkelijk ‘voordeel’ geniet.  Maar dit heeft wel een fiscaal prijskaartje tor gevolg (art 5 W.Succ).  Veel gehuwden (gehuwd onder gemeenschapsstelsel) opteerden (vooral vroeger) veelal om een beveiligingsclausule op te nemen in het huwelijkscontract d.m.v. een verblijvingsbeding.

Zulk een verblijvingsbeding zorgt ervoor dat i.g.v. het overlijden de ganse gemeenschap in volle eigendom toekomt aan de langstlevende echtgeno(o)t(e).  Dit geeft de langstlevende een comfortabele positie.

Wat gebeurt er door het verblijvingsbeding ?  Bij het overlijden van de eerste ouder zal de gemeenschap in volle eigendom overgaan naar de langstlevende.  De kinderen komen in het verhaal (nog) niet voor, want er blijft mogelijk niets over om te vererven.  Let op er bestaan wel limieten aan dit systeem.

Fiscaal  Er bestaat echter een artikel in ons wetboek successierechten dat ervoor zorgt dat de eindfactuur wel eens (zeer) duur zou kunnen uitvallen. De langstlevende verkrijgt de helft van de gemeenschap en komt daardoor mogelijk ook in de hoogste schijf van de successierechten terecht.  Na het overlijden van deze langstlevende zullen de kinderen het ganse vermogen erven, met ook hogere successierechten tot gevolg.  Zonder zulk een verblijvingsbeding erven de kinderen de blote eigendom van de eerste ouder en de langstlevende erft het vruchtgebruik.  Na het overlijden van de langstlevende worden zij volle eigenaar, het vruchtgebruik dooft immers uit.

Dat een wijziging van het huwelijkscontract een besparing oplevert maakt het volgende voorbeeld duidelijk.

Echtpaar,woonachtig in Vlaanderen, heeft 3 kinderen.  Zij zijn gehuwd met het wettelijk stelsel.  Beide bezitten geen eigen vermogen.  Het gemeenschappelijk vermogen bestaat uit :

roerende goederen : 600.000 euro
onroerende goederen :gezinswoning 400.000 euro
appartement aan zee  500.000 euro

Er zijn geen schulden.

Wat betekent dit aan successierechten, wanneer vandaag de echtgenoot/vader sterft (leeftijd van de echtgenote/moeder is 62 jaar) en later de moeder.
Met de opnamen van een verblijvingsbeding in het huwelijkscontract betekent dit  196.500 euro of 13,10% van het ganse vermogen
Door het verblijvingsbeding te schrappen daalt de factuur tot een bedrag van 86.160 euro of 5,74% van het ganse vermogen.
Of een besparing van 56%.
De civielrechtelijke bescherming betekent m.a.w. een aanzienlijk fiscale meerkost.

Het schrappen van de clausule (verblijvingsbeding) is het meest drastische.  Dit kan opportuun zijn wanneer het bestaan ervan niet meer aan de orde is.  Maar er bestaan echter nog andere oplossingen.  Hierbij denken we o.a. aan een keuzebeding.

Dit geeft de langslevende partner de vrijheid na het overlijden alsnog een keuze te kunnen laten maken.
Maar wat met de vrijstelling voor de gezinswoning ?

Het  verwerven van de gezinswoning door de partner is immers vrijgesteld van successierechten.  De vraag die dan kan gesteld worden is of zulk een verblijvingsbeding voor de gezinswoning dan toch niet beter is, want de kinderen betalen wel succ.rechten ?

Het antwoord is genuanceerd.  Wanneer in ons voorbeeld de langslevende echtgenote de gezinswoning voor de totalilteit bij haar wil (geen successierechten) dan zal er later door de kinderen op het ganse bedrag successierechten moeten betaald worden.  Hierdoor kan de factuur alsnog hoger uitvallen.  In ons voorbeeld betekent dit een eindfactuur van 93.000 euro wat nog alijd 6.820 euro duurder is.

Ebook: De Vlaamse Successierechten

Laat je dit e-book aan jouw voorbijgaan dan is dit een doodzonde. Doe alstublieft aan intelligente en creatieve successieplanning en vermijd dat uw teerbeminde erfgenamen verder de bodemloze staatskas spijzen met uw zuurverdiende centen.

Gratis Inkijkexemplaar
vlaamse successierechten
lees onze fiscale boeken

Heb je een vraag?

Beste lezer,

Zoals u weet is fiscale wetgeving een snel veranderende materie. Als u daarom twijfelt of een ouder artikel nog volledig up to date is, twijfel dan niet ons te contacteren…

Als je een creatief maar legaal advies nodig hebt, of als je met een opmerking of een idee zit, of je wilt een achterpoortje dubbelchecken, je wenst een second opinion, je hebt een vennootschap nodig,..of je wilt even bijpraten…